Kent Araştırmaları Kongresi’nde Antakya’nın kent planlaması masaya yatırıldı

Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdür Yardımcısı Ebru Akyol Sıkıntı, Antakya’nın tarihi kent planına yönelik çalışmalarda sona yaklaşıldığını ve yakın vakitte kamuoyuna sunulacağını bildirdi.

Kent Araştırmaları Enstitüsünce düzenlenen Kent Araştırmaları Kongresi, TOBB ETÜ’deki TEPAV’da “Cumhuriyet’in 100. Yılında Kent” temasıyla yapıldı.

Kongrenin, Gazi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Metin Şenbil’in moderatörlüğündeki “Anka Kuşu Antakya” başlıklı birinci oturumunda, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdür Yardımcısı Ebru Akyol Güç bir konuşma yaptı.

Hatay

Ebru Akyol Sıkıntı, ” Hatay‘da istediğimiz şey hayatın olağana dönmesi. Antakya’nın tarihi kent planına yönelik çalışmalarımız tamamlandı sayılır, şimdi askıya çıkmadı lakin askıya da çıkacak ve kamuoyuyla paylaşılacak.” dedi.

“Enkaz ayrıştırma bölgesi oluşturuldu”

“Ben dedim, oldu” siyaseti gütmediklerini, bilim şuraları oluşturduklarını, her tenkide açık davrandıklarını lisana getiren Genel Müdür Yardımcısı Sıkıntı, “Enkaz ayrıştırma bölgesi oluşturuldu. Ada parsel bazında her bir yapı için enkaz ayrıldı. Evvel yerinde ayrıştırma yapıldı ve hiçbir şey atılmadı. Geri dönüştürme uygulandı.” dedi.

Zor, firmalar ve belediyelerin de kültür varlıklarının ihyası için sponsor olduğunu ve tamirata başlandığını kaydetti.

“Kitabeler bir yapıtın nüfus cüzdanı gibidir”

Kafkas Üniversitesi Sanat Tarihi Kısmı Lideri ve Hatay Afet Bölgesi Hafriyat Lideri Doç. Dr. Muhammet Arslan da sunumuna, Anadolu Ajansının 6 Şubat sarsıntılarından etkilenen Hatay’ın tarihi Kurtuluş Caddesi ile ilgili görüntüsüyle başladı.

Arslan, zelzelelerde yalnızca insanların değil, kültür varlıklarının da “depremzede” olduğunu söyledi.

Depremin 20. gününden beri 9 aydır Hatay’da bulunduklarını tabir eden Arslan, “Bugüne kadar Antakya’da gördüklerimiz ve hissettiklerimiz bunun sarsıntı sözcüğüyle açıklanmasının kolay kalacağını göstermekte. Enkazdan çıkan insanların anlatımlarına nazaran tabiri caizse küçük bir kıyamet kopmuş.” dedi.

Kültür varlıklarının da büyük oranda ziyan gördüğünü aktaran Arslan, şunları kaydetti:

“Biz takım olarak enkaz arkeolojisi ismini verdiğimiz, ‘eser kurtarma’, ‘sokak açma’, ‘enkaz kaldırma’ ve ‘destekleme’ çalışmaları olmak üzere 4 farklı başlıkta birbiriyle paralel formda devam edecek çalışmalarımıza başladık. Birinci hedefimiz anıtsal yapıtlardaki nitelikli malzemeyi kurtarmak. Kentin sembolik manadaki yapıtlarını kurtarmak kıymetli. En başta kitabeler geliyordu, zira kitabeler bir yapıtın nüfus cüzdanı üzeredir. Her şeyi ondan öğreniriz.”

Keşif ve tespit çalışmalarından sonra klasik arkeolojik hafriyat metotlarının uygulamayacağını gördüklerini anlatan Arslan, yeni bir metodoloji üreterek çalışmalara başladıklarını söyledi.

Muhammet Arslan, çıkarılan yapıtları askeriyenin çadırlarında muhafaza altına aldıklarını ve 550 nitelikli malzemeyi detaylı envanter fişleriyle Hatay Arkeoloji Müzesi’ne teslim ettiklerini söyledi.

“Hatay’da yaptığımız faaliyetlerimizi eş vakitli yayınlıyoruz”

Türkiye Tasarım Vakfı Lideri, mimar Mehmet Kalyoncu da arama kurtarma faaliyetlerinin akabinde aşikâr bir müddet geçince asıl bahsin kent ve yerin planlanması olmaya başladığını belirtti.

Kalyoncu, “Rezerv alanındaki konutları nasıl daha âlâ hale getirebiliriz?” sorusuyla Gayrimenkul Yatırım İştiraki Derneği (GYODER) ile işbirliğiyle kent için yapılan tüm dizaynları ilgili kurumlara teslim ettiklerini söyledi.

Depremden etkilenen her kent için bir mimar belirleyerek, çalışma kümeleri oluşturduklarını lisana getiren Kalyoncu, “Çalışmalarla Türkiye’de birinci kere kentlerin planlamasıyla ilgili yeni bir model ortaya çıktı. Bu projeleri kamuoyuna sunmadan bir şey değişemezdi. Biz de Hatay’da yaptığımız faaliyetlerimizi eş vakitli yayınlıyoruz.” diye konuştu.