CHP Genel Lider Yardımcıları Hatay’da Narenciye Üreticileriyle Buluştu

CHP Genel Lider Yardımcıları Erhan Adem, Suat Özçağdaş ve Ulaş Karasu bugün Hatay‘da narenciye çiftçilerinin meselelerini da dinledi. Hataylı narenciye üreticisi, “Ürünler yerde, kolunda; maliyetler kurtarmıyor, personel sorunları had safhada. Barınma sorunumuz var burada, zelzeleden evvel yoktu ancak sarsıntıdan sonra barınma zorlaştı, hiç yer yok. Kira artışları fahiş sayılara geldi. Personeller de bu nedenlerden ötürü gelmek istemiyor, o yüzden de eserler kolunda kaldı” dedi.

CHP Genel Lider Yardımcıları Suat Özçağdaş, Ulaş Karasu, Erhan Adem ve Hatay Milletvekili Mehmet Güzelmansur, bugün Hatay’a gitti. CHP Hatay Vilayet Lideri Hakan Tiryaki’nin düzenlediği program çerçevesinde kentte inceleme yapan heyet, narenciye üreticileri ile de bir ortaya geldi.

Düşük fiyat ve personel sorunu nedeniyle eserin kısmında kaldığından şikayet eden Hataylı çiftçi, şunları söyledi:

“Narenciyemizin durumu ortada. Birinci evvel personellik sorunu. Personellik sorunu çözüldükten sonra iç piyasanın durumu ve dış piyasaya ihracatımız olmadığı için -girdi maliyetlerinden ötürü başka ülkelerle fiyat konusunda yarışamıyoruz- sonuç ortada. Eserler yerde, kolunda; maliyetler kurtarmıyor, personel sorunları had safhada. Barınma sorunumuz var burada, sarsıntıdan evvel yoktu lakin zelzeleden sonra barınma zorlaştı, hiç yer yok. Kira artışları fahiş sayılara geldi. Personeller de bu nedenlerden ötürü gelmek istemiyor, o yüzden de eserler kolunda kaldı.

“ÇKS BORÇLARI ZELZELEDEN ÖTÜRÜ ERTELENDİ LAKİN SENEYE KATLANARAK GİDECEK”

İhracatçı 2 TL’ye eser almaya çalışıyor, 1,5 liraya da iç piyasaya almaya çalışıyorlar. Maliyetimiz kilo başı en aşağı 6-7 TL bandında. İnsanların kederi şu: ‘Başımda kalmasın 1 liraya da olsa satalım.’ Zira seneye rekolte düşecek, ağaçlar eser vermeyecek. İnsalarımızın da yüzde 70-80’i çiftçilikle uğraşıyor ve buna bağlı, herkesin geçim kaynağı. Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) borçları var, bunlar seneye ne yapacaklar? Bu sene zelzeleden ötürü ertelendi lakin seneye katlanarak gidecek. Sonra traktörünü, toprağını satacak. Sorunlar üst üste büyüyüp çiftçinin karşısına çıkıyor.”

Market raflarındaki eserin fiyatı ile üreticinin sattığı fiyat ortasındaki farka dikkat çeken başka bir narenciye üreticisi de, “1.5-2 TL’den bahsediyoruz ancak bunlar marketlerde 20-30 liradan satılıyor, bu kadar fark olmamalı. En azından bunu 10-15 liraya düşürseler millet sürümden kazanır, gelecek sene için ümit olur” dedi.

ADEM: “ÇİFTÇİLERE KESİNLİKLE 3 TL’DEN AZ OLMAMAK ÜZERE BİR DAYANAK VERİLMELİ”

CHP Genel Lider Yardımcısı, Gölge Kabine Tarım ve Köyişleri Bakanı Erhan Adem de çiftçilerin problemleri ve bunların tahlili hakkında şöyle konuştu:

“Maalesef eserler kolunda kalmış, yere dökülmüş. Buradaki meşakkat üretim maliyetlerinin çok derecede yüksek olması, buna karşın piyasa kaidelerinde bir alımın olmaması. Çiftçilere kesinlikle geç kalınmasına karşın üretici bazında 3 TL’den az olmamak üzere bir takviye verilmesi gerekir ki bu ziyandan biraz da olsa kurtulsun. Bu eserler kısmında kalırsa gelecek yıl rekolte ölçüsünde azalma meydana gelecek. Bu sefer de eserin fiyatı yükselecek ve alım gücünün düşük olduğu Türkiye şartlarında vatandaşımızın eserlere erişiminde büyük problemler yaşanacak.

“GIDA ENFLASYONUNUN EN BÜYÜK NEDENLERİNDEN BİRİSİ; ESER YETİŞTİRME KOŞULLARINDAKİ GİRDİ MALİYETLERİ”

Fiyatların burada çok düşük olmasına karşın pazarda yüksek olmasının nedeni; mazot fiyatının yani, nakliye bedelinin çok yüksek olması ve onun da piyasaya yansımasından ötürü. Hem hal hem de pazarcı esnafının da belirli bir kar marjı koymasından ötürü fiyat çok yükseliyor. Besin enflasyonunun en büyük nedenlerinden birisi; eser yetiştirme koşullarındaki girdi maliyetlerinin çok derecede yüksek olması. Bunun bir an evvel sübvanse edilmesi; gübrede, sulamada, elektrikte, tarım ilaçlarında kesinlikle sübvansiyon uygulanması gerekir. Çiftçiye büyük bir oranda takviye verilmesi gerekir. Bilhassa sarsıntı bölgesindeki çiftçilerimiz daha güç durumda. Burada personel bulmakta zorlandılar zira kalacak yer ve altyapı sorunları var. Bunların da giderilip çiftçilerimizin bir an evvel kurtarılması gerekiyor.

Bir an evvel kooperatifleşme yoluna gidilmeli. Çiftçinin alım gücünün yükselmesi kooperatiflerin kurulmasıyla hem girdi eserlerinin maliyetini aşağı çekilmesi pazara ve tüketiciye yansıyan fiyatları aşağı çekeceği için bir an evvel bu mevzuya el atılması gerekiyor. ÇKS’si var diye emekli çiftçiye verlimeyen 5 bin liralık takviye de kesinlikle verilmeli.”