Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Hatay’da Afet Uyum Merkezi’nde konuştu Açıklaması

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, “Depremden sonra geçen 6 ayda Allah’a şükür bölgenin tekrar imarı, yıkımın kaldırılması ve vatandaşlarımıza yönelik hizmetler noktasında olumlu gelişmeleri görmekten büyük bir memnuniyet duyduk.” dedi.

Bakan Bolat, Afet Uyum Merkezi’nde Vali Mustafa Masatlı ve öteki yetkililerle görüşerek, kentteki çalışmalar hakkında bilgi aldı.

Daha sonra açıklamada bulunan Bolat, Kahramanmaraş merkezli 11 ilin etkilendiği zelzelenin üstünden 6 ay geçtiğini anımsattı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın uyumunda sarsıntının birinci saatlerinden itibaren 11 kentte çalışmalar yürütüldüğünü aktaran Bolat, sarsıntı sonrası her kesitin hoş dayanışma örneği gösterdiğini söz etti.

Bolat, yıkımın büyüklüğüne dikkati çekerek, “Hazine ve Maliye Bakanlığımızın ve Strateji ve Bütçe Başkanlığının mart ayında hazırladığı başka farklı raporlarına nazaran 102 trilyon lira maliyet kelam konusu. Bu sayı Türkiye Cumhuriyeti’nin 2023 bütçesinin yüzde 45’ini oluşturmaktadır. Yani Türkiye bütçesinin yarıya yakınında bir maliyet, bu devasa felaketin maliyeti pozisyonunda. Bunu da devletçe, milletçe birlikte karşılama, bu bölgeleri ayağa kaldırmak durumundayız.” diye konuştu.

Dün Kahramanmaraş, bugün de Hatay‘daki ziyaretlerinde yetkililerle görüştüklerini anlatan Bolat, tesisleri gezip talepleri topladıklarını bildirdi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Deprem bölgesine öncelik verilmesi” talimatı aldıklarını anımsatan Bolat, “Biz de gerek kendi misyon ve sorumluluklarımızın gereği gerekse hükümetimizin bu bahisteki önceliği nedeniyle her vakit bu mevzuda çalışmalar yapıyoruz. Zelzeleden sonra geçen 6 ayda Allah’a şükür bölgenin tekrar imarı, yıkımın kaldırılması ve vatandaşlarımıza yönelik hizmetler noktasında olumlu gelişmeleri görmekten büyük bir memnuniyet duyduk. Bu minvalde Hataylı milletvekillerimizi de burada birlik içinde görmek farklı memnuniyet verici bir durum. Hepsine teşekkür ediyoruz.” tabirini kullandı.

” Hatay‘a çok özel bir kıymet veriyoruz”

Bolat, Hatay‘ın can kaybı, yıkılan ya da yıkılacak binalar noktasında neredeyse zelzele felaketinin yarısının gerçekleştiği yer olduğunu vurgulayarak, “O yüzden Hatay‘a çok özel bir ehemmiyet veriyoruz. Çalışmalar ve ayrılan kaynaklar noktasında Hatay‘ın bir an evvel eski hoş günlerine, hatta eskisinden daha hoş bir şehircilik ve çağdaş kent pozisyonuna gelmesi için canla başla bir çalışma içindeyiz.” dedi.

Depremin 3. haftasından itibaren kalıcı konutlarla ilgili rezerv alanların tespiti ve temel atma çalışmaları yapıldığını hatırlatan Bolat, şöyle konuştu:

“Başta hastaneler olmak üzere süreksiz ve kalıcı yatırımlar yapıldı, kimileri hizmete girdi. 810 bin bağımsız kısım yapılması gerekiyor. Bu yıl içinde 319 bin bağımsız kısmın teslim edilmesi çalışmaları bütün süratiyle devam ediyor. Hükümet iki ay evvel misyona başladıktan sonra yeni bir sistem olarak Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımızın çalışmalarıyla yerinde dönüşüm projesi de başlatarak, TOKİ’nin uyumunda vatandaşlarımızın kendi yerlerini yapmasıyla alakalı yeni bir model de geliştirdi. Bu model çerçevesinde büyüklüğüne nazaran, konutlar için 500 bin lira hibe ve 500 bin lira ile 800 bin lira ortasında 2 yılı ödemesiz 10 yıl vadeli faizsiz kredi… İş yerleri içinde de 250 bin lira hibe ve 250 bin lira ile 500 bin lira ortasında tekrar faizsiz kredi uygulaması başlatıldı. Gördük ki vatandaşlarımız bu modeli de benimsemişler. Yaklaşık 10 gün içinde 150 bine yaklaşan müracaat yapıldı.”

Bu modelle çalışmaların hızlandırılacağını vurgulayan Bolat, projenin zelzelenin maliyetlerinin biraz daha düşürülmesi noktasında kıymetli adım olacağını aktardı.

Depremzede esnafa yönelik çalışmalar

Bakan Bolat, Ticaret Bakanlığı olarak depremzede esnafa yönelik çalışmaları anlatarak, “Kredi geri ödemeleri en az 6 ay uzatılmıştı. Artık hükümetimiz yeni olarak bu kredi borcu geri ödemelerini bir 6 ay daha uzatma kararı aldı.” sözünü kullandı.

Hatay‘da 3 bin 836 esnaf ve sanatkara kullandırılan sarsıntı dayanak kredisinin yaklaşık 1 milyar lira olduğunu lisana getiren Bolat, “Bu noktada ayrıyeten 5 bin 984 esnaf ve sanatkara yüzde 50 ile yüzde 100 hazine faiz dayanaklı işletme ve yatırım kredilerinin toplamı da 2 milyar 107 milyon liraya ulaşmıştır. Bunun yanında konteynerlerin yurt dışından getirilmesinde hem gümrük vergileri kaldırılmıştır hem gümrüklerden geçişi çok süratli bir halde yapılmıştır.” diye konuştu.

Bakan Bolat, İskenderun Limanı’nın en kısa müddette tam kapasiteyle hizmete ulaştırılması noktasında liman yetkililerinden kelam aldıklarını belirterek, “İskenderun Limanı tam kapasite çalışmaya başladığında Hatay‘ın, İskenderun’un iktisadına kıymetli katkı sağlayacak. Bu manada ihracatımız açısından da natürel olumsuz tesirler alıyoruz lakin limandaki hasarın da hayli büyük olduğunu da gözlemledik.” diye konuştu.

“Çalışmalarla önümüzdeki yıl bu kayıp periyodu aşacağız”

Hatay‘ın ana metal sanayi, dokumacılık ve tarım bölümlerinde öne çıktığını belirten Bakan Bolat, kentin ihracatta da epeyce başarılı bir performans gösterdiğini kaydetti.

Kentten 2022’de 4 milyar 100 milyon dolarlık ihracat yapıldığını lisana getiren Bolat, ” Hatay‘ın 2023’ün ocak-temmuz periyodunda ihracatının yüzde 41 azaldığını görüyoruz. 1,5 milyar dolara geriledi. Bu doğal anlaşılabilir bir durum. Çalışmalarla önümüzdeki yıl bu kayıp periyodu aşacağız. Hatay ve zelzele bölgesindeki öbür vilayetlerimiz eski parlak günlerine kavuşacak.” biçiminde konuştu.

Hatay’daki kayıtlı esnaf ve ticari işletmelerinin sayıları hakkında bilgi veren Bakan Bolat, şu değerlendirmede bulundu:

“Hatay için Ticaret Bakanlığının yaptığı bir çalışma sonucunda esnaf, tacir işletmelerinin mal ve mülk kaybı olarak 137 milyarlık bir kayıp tespiti yapmıştık. Bu manada bakıldığında zelzeleden etkilenen 11 vilayet ortasında toplam mal ve mülk kaybının yüzde 40’ının Hatay’da olduğu iddia edilmektedir. Esnaf ve Sanatkarlar Kredi Kefalet Kooperatifleri aracılığıyla yaklaşık 2 milyar 106 milyon meblağında yüzde 50, yüzde 100 faiz indirimli kredi kullandırılmış durumdadır.”

Bolat, kent esnafı için kredi tahsisiyle ilgili bilgi vererek, “Bugün prestijiyle Bakanlığımızın teşebbüsüyle Hatay’da esnafımız için 60 milyon liralık kredi tahsisi sağlanmış durumdadır.” dedi.

Toplantı daha sonra basına kapalı devam etti.