Hatay’da Mesken ve Yerleri Kamulaştırılan Depremzedeler Yansılı: “Evlerimizi Başımıza Zelzele Yıkmadı Fakat Devlet Yıkmaya Kalkışsa da Biz Buradayız”

Haber: UZMAN BAĞIŞ – Kamera: FURKAN ERDEM

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Hatay’ın merkez ilçesi Antakya‘da yapılacak kent hastanesi için Gülderen Mahallesi’ndeki kimi özel mülklerin çabuk kamulaştırılmasına karar verdi. Duruma reaksiyon gösteren Gülderen Mahallesi Muhtarı Nevzat Yeral, “Mülkiyet hakkı ne oldu bu ülkede? İkinci bir sarsıntısı yaşar üzere bir kaos yaşıyor insanlar” dedi. Mahalle sakini Seyran Ateş ise “Evlerimizi başlarımıza sarsıntı yıkmadı ancak devlet yıkmaya kalkışsa da biz buradayız” diye konuştu.

Antakya‘da yapılacak kent hastanesi için Gülderen Mahallesi’ndeki birtakım özel mülklerin  acele kamulaştırılmasına ait karar, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla 14 Nisan’da Resmi Gazete’de yayınlandı.

Gülederen Mahallesi Muhtarı Nevzat Yeral, bölgede yaşayan insanların gidecek diğer bir yerlerinin olmadığını belirterek; “Çok ağır bir afet yaşadık, birçok insanımız enkaz altında kaldı. Afeti az çok atlattık. Lakin bizim bu bölgede konutlar yapmak istiyor devlet, onlara bir itirazımız yok. Mülkiyeti devlete ilişkin olan yerlerde yapsın. Lakin üzerine, bize sorulmadan, muhtarlık olarak gelip bize ‘Şu gördüğünüz alanın yerlerini istimlak edeceğiz, bu beşerler ne düşünüyor’ diye soru sorulmadı. İnsanların burada konutları kurtulmuş, zelzeleden canlı çıkmalarının sevincini yaşarken bu sefer ikinci bir zelzele üzere ürkütücü bir halde yarınıyla ilgili belirsizlik var. ‘Yarın ne olacak, beni buradan kovacaklar mı? Sokağa mı atacaklar?’ Bunu insanlarımız bilmiyor” dedi.

“MÜLKİYET HAKKI NE OLDU BU ÜLKEDE? İKİNCİ BİR ZELZELESİ YAŞAR ÜZERE BİR KAOS YAŞIYOR İNSANLAR”

Yeral, “2012 yılında imar planını getirmiş birisiyim ben buraya. Yani imar yönetmeliğine uygun olarak beşerler itiraz etmiş, ruhsatlı bir biçimde konutlarını yapmış. Buralar imarlı. Biz sorduğumuzda, bana, ‘Parasını ödeyeceğiz’ diyorlar. Bu beşerler paranın üzerinde yatmayacak. Bu beşerler para istemiyor. Bu beşerler diyor ki ‘Ben mesken yaptım, hayatım boyunca bir konut yapabilme imkanım oldu. Şu anda bana soru sorulmadan, hiçbirimizin haberi olmadan bu meskenlere el konmuş.’ Yani iki satırlık kararnameyle… Bu, dünyanın hiçbir yasasında, hiçbir kanunda yok. Mülkiyet hakkı ne oldu bu ülkede? İkinci bir zelzelesi yaşar üzere bir kaos yaşıyor insanlar” diye konuştu.

“BU, BİZDE, ZELZELENİN OLUŞTURMUŞ OLDUĞU RUHSAL YIKIMDAN ÇOK DAHA ŞİDDETLİ BİR YIKIMA SEBEP OLDU”

Gülderen Mahallesi sakini Seyran Ateş ise “Ben, Gölcük ve Düzce sarsıntısını yaşadım. Oradan aldığım derslerden sonra bu gördüğünüz konutu yaptım. Büsbütün sarsıntı mevzuatına uygun, ruhsatlı bir yapı. Çiziksiz bir formda yapı ayakta duruyor. Zelzelenin yaşattığı yıkım yetmiyormuş üzere 14 Nisan’da Resmi Gazete’de yayınlanan bir kararnameyle görmüş olduğunuz bu benim konut, komşularımın meskeni, hasar görmeyen onlarca mesken, yüzlerce ailenin konutu, ivedi kamulaştırmayla kent hastanesi olarak planlanmakta. Bu, bizde, sarsıntının oluşturmuş olduğu ruhsal yıkımdan çok daha şiddetli bir yıkıma sebep oldu. Kimse gelip rastgele bir bilgi vermedi” dedi.

“5 KİLOMETRE ARALIKTA İKİNCİ BİR KENT HASTANESİ PLANLANMASI, BİZDE GÜYA FARKLI SENARYOLAR PLANLANDIĞI FİKRİNİ OLUŞTURUYOR”

Kamulaştırma kararının hastane için olduğuna inanmadıklarını belirten Ateş, “5 kilometre aşağımızda Antakya Hastanesi yapılmakta. O yapılan hastane ile 5 kilometre aralıkta ikinci bir kent hastanesi planlanması, bizde güya farklı senaryolar planlandığı fikrini oluşturuyor. Acil kamulaştırılan kısımlarda yaklaşık 64 mülk sahibinin arsa ve meskenleri bulunuyor. Bu konutlar de sarsıntıdan ziyan görmeyen konutlar. İçinde en az 5-6 aile olan konutlar. Yaklaşık 500 bireyden bahsediyoruz” diye konuştu.

“ BİZİ MECBURİ GÖÇE ZORLAR”

Zorunlu göçe olağan tutulmak istendiklerini belirten Ateş, şöyle devam etti:

“Depremin oluşturduğu mağduriyet bir tarafa, mevcut olan konutlarımızı, tarlalarımızı, ahırlarımızı, ağaçlarımızı kamulaştırarak bizi mecburi göçe zorlar. Yerimiz bizden alındıktan sonra burada çadırımızı, eşyamızı koyacağımız yer kalmaz. Bunu kabul edemeyiz. Bu felaket varken üzerine devletin oluşturacağı felaketi kabul edemeyiz. Sonuna kadar çaba ederiz. Lakin bizi öldürürlerse ya da mahpusa tıkarlarsa gideriz. Farz edin ki kabul ettik, sarsıntı bölgesinde sağlam, kiralayabileceğin bir konut var mıdır? Yok. Depremzedelere bunu yapmalarına ben akıl sır erdiremiyorum. İlgili mercilerin bizi duymalarını, mevcut olan zelzele mağduriyeti dışında bir mağduriyet oluşturmamaları konusunda onlardan büyük ricalarda bulunuyoruz.”

“EVLERİMİZİ BAŞLARIMIZA SARSINTI YIKMADI FAKAT DEVLET YIKMAYA KALKIŞSA DA BİZ BURADAYIZ”

Antakya’da kent hastanesi gerektirecek bir nüfus olmadığını belirten Ateş, şunları söyledi:

“Deprem olsa da kıyamet kopsa da burası bizimdir. Biz buradan gitmeyeceğiz, ne olursa olsun. ‘Mevcut olan toprağını, sağlam konutunu alacağım senden, kamu faydasına diye, kent hastanesi yapacağım’. Ki şu an Antakya’da kent hastanesi gerektirecek bir nüfus yok. Aciliyeti olan Antakya Hastanesi, Defne Hastanesi yapılıyor. ‘O nüfus yokken hemen kent hastanesi yapacağım ve şahısların mülklerine el koyacağım, konutlarına el koyacağım, mağdur edeceğim’ zihniyeti kısmında ben bunu anlamış değilim. Öbür vilayetlere gitmeyeceğiz. Ne olacaksa ne bitecekse biz buradayız. Sarsıntı öncesinde de buradaydık, zelzele sonrasında da buradaydık. Konutlarımızı başlarımıza sarsıntı yıkmadı fakat devlet yıkmaya kalkışsa da biz buradayız.”

“KÖYLÜNÜN 200 DÖNÜM YERİNE Mİ KALDI DEVLET”

Gülderen Mahallesi’nde besicilik yapan Mehmet Hakikat da yaşadıkları bölgeyi terk etmek istemediklerini belirterek şöyle konuştu:

“Depremzedeyim. Sarsıntıda toprağımızı bırakıp bir yere gitmedik. Burada çadırda, naylonun altında hayatımızı sürdürüyoruz. Zelzeleden bize bir ziyan gelmedi. Devletimiz, gelip toprağımızı istimlak etmeye çalışıyor. Hayvanlarımız burada perişan oldu, ahırımız yıkıldı, bizi soran yok. Bu kadar Hazine topraklar var. Ne kadar tapulu yeri varsa yoksul fukaranın alıyor, büyük varlıklı kodamanların yerine yaklaşmıyor. Ardımızda sahibimiz yok diye bizim malımızı istimlak etmeye çalışıyor devlet. Birdenbire, çabucak bir yasa çıkarıyor gece, kamulaştırmaya sokuyor. Ne yapacağız, nereye gidelim? Gidecek yerimiz yok. Biz gitsek hayvanımızı nereye götüreceğiz? Yetiştiriciyiz biz. Köylünün 200 dönüm yerine mi kaldı devlet? Çıkmayacağız, ölürsek burada öleceğiz. Bırakıp gitmek istemiyoruz toprağımızı. Evvel bizim canımızı alsın, ondan sonra malımızı alsın.”

“KEPÇE SESİ DUYUNCA GECELERİ YATMIYORUZ”

65 yaşındaki Azize Ateş ise geceleri duydukları kepçe seslerinden korktuklarını söyleyerek şunları belirtti:

“Bir aydır göz yaşım kurumadı. Ne huzur kaldı ne yemek kaldı. Konutu yıkacaklar. Ben yıktırmayacağım. Burada 20 kişi yaşıyoruz. Bunlara ben ne karşılık vereceğim? İnsanlıktan az bir şey almış beşerler bunu yapmaz. Kepçe sesi duyunca inan geceleri yatmıyoruz. ‘Bugün, gece mi geçerler bizim üstümüzden’… ‘Yanlışlıkla çıkardık derler’, ne yaparsın. Herkes gitti biz buradayız dedik. Bize ödül verecekler, ne yaptılar, yerimizi aldılar. Allah’tan kaygınız yok mu? Hakkımı helal etmem. Hepsi tapulu mal. Öldürürlerse canları sağ olsun, biz buradayız, çıkmıyor. İçim yanıyor. Bir insanın bu kadar sıkıntı durumda kalmaması lazım.”

“YAŞIM 72. YAZIKTIR BU VATANDAŞA. UYKU GÖZÜMÜZE GİRMİYOR”

Başka bir mahalle sakini Süleyman Simsar da bu kamulaştırma kararının kendileri için ikinci bir sarsıntı tesiri yarattığı belirterek, “Biz, ikinci sarsıntısı yaşamayı istemiyoruz. Biz, para pul istemiyoruz. Biz, bu malımızı bırakıp gitmeyeceğiz. Yalnızca ben değil, bütün köy halkı. Hayvanlarımız var, çoluk çocuğumuz var, nereye gideceğiz? Yaşım 72. Yazıktır bu vatandaşa. Uyku gözümüze girmiyor” dedi.

“YERİ DE UYGUN DEĞİL, ZİRA IRMAK KENARINA DENK GELİYOR”

Gülederen Mahallesi sakinlerinde Dilber Çoban, hastane yapılmak istenilen bölgenin ırmak kenarına geldiğini ve yağışlarda ırmağın taştığını söyleyerek şöyle konuştu:

“Devlet, oturduğumuz yerlere, yerimize istimlak yoluyla el koyuyor. Burada bizi mecburî göçe alışılmış tutacaklar, oturacak yerimiz kalmayacak. Bahçemizi işleyeceğimiz bir yerimiz kalmayacak. Hastane yapılacak mazeretiyle bizi yerimizden yurdumuzdan etmeye çalışıyorlar. Niçin burada diretiyorlar? Yeri de uygun değil, zira ırmak kenarına denk geliyor. Zira en ufak bir yağışta o ırmak de taşıyor. Daha sonrasında hastane değil de farklı emellerle kullanılabileceğini düşünüyoruz. Biz, yerimizi yurdumuzu bırakmayacağız.”