Hatay’da yer sıvılaşması mı oldu? Sarsıntıda Hatay’da taban sıvılaşması oldu mu? İTÜ’den sarsıntı raporu!

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Hatay’da yer sıvılaşması mı oldu? Kahramanmaraş merkezli meydana gelen zelzelelerle ilgili İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) ön raporunu hazırladı. 6 Şubat’ta gelen zelzelelerin çabucak akabinde İstanbul Teknik Üniversitesi öğretim üyelerinin bölgede incelemeler yapmak üzere yola çıktığı belirtilirken çalışmalara inşaat mühendisliği, jeoloji mühendisliği, jeofizik mühendisliği, mimarlık üzere alanlardaki uzman isimlerin katıldığı kaydedildi. Pekala, Hatay’da yer sıvılaşması mı oldu? Zelzelede Hatay’da taban sıvılaşması oldu mu?

HATAY’DA TABAN SIVILAŞMASI MI OLDU?

Ön raporda şu değerlendirilmelere yer verildi: “Türkiye saati ile 04.17’de ve 13.24’te merkez üssü Pazarcık ( Kahramanmaraş ) ve Elbistan ( Kahramanmaraş ) olan iki sarsıntı (Mw 7,8 ve Mw 7,7) meydana gelmiştir. Bu sarsıntıların sonucu çok geniş bir alanda uydu manzaralarında yüzey kırığı haritalanmıştır. Toprakta fayın belli bölümlerde yüzey kırığı gözlenmektedir. Fayın sekmeli yapısı ve izi, yerde bilinen sınırlara yakın olmakla birlikte, morfolojik olarak Çardak Fayı’nda sırtlar ve yamaçlardan ilerlediği görülmektedir. Bu zelzelenin arazi izleri ve yüzey kırık haritası yesyeni bilgiler içermektedir. Birbiri ile bağlantılı segmentlerin atım dağılımı, bölgede tıpkı anda Amanos Segmenti’nin 2, Çardak Fayı’nın 2, Pazarcık Segmenti’nin 1, Gölbaşı Segmenti’nin 1 bağımsız sarsıntıyla birebir anda kırıldığını düşündürmektedir. Öteki dikkat cazibeli bir öge Türkiye faal fay haritası ile yüzey kırıkları birbirlerini üzerlememekte ve farklı alanlardan geçmektedir.

Uzak ve yakın alan sismolojik (BB ve SGM) ve jeodetik (GPS) bilgi ve müşahedelerin ortak zıt tahlili ile 6 Şubat 2023 Nurdağı-Pazarcık ve Ekinözü sarsıntılarına ilişkin aletsel moment büyüklükleri (Mw) sırasıyla 7,8 ve 7,7 olarak hesaplanmıştır. Hesaplanan aletsel büyüklükler ortasında uygulanan usule ve tahlil edilen data setine bağlı olarak çok küçük farkların bulunması beklenebilir. Çoklu bilgi setine bağlı olarak geliştirilen yırtılma-kayma modelleri, oluşan her iki zelzele için birden fazla fay segmenti üzerinde yaklaşık 8-10 metre ortasında değişen ve arazi müşahedeleri ile de uyumlu yer değiştirme pahaları vermektedir. Modelleme sonuçları Mw 7,8 Nurdağı-Pazarcık ve Mw 7,7 Ekinözü sarsıntılarının kırılma müddetlerinin sırasıyla yaklaşık olarak 100 saniye ve 60 saniye olduğunu da açıkça ortaya koymaktadır.

“SIVILAŞAN YERE BATARAK EĞİK VAZİYETTE GÖÇTÜĞÜ GÖRÜLDÜ”

Hatay-Antakya ve Adıyaman-Gölbaşı üzere bölgelerde yer sıvılaşması tesiriyle binaların temel sistemi özelliklerine bağlı tabana batarak ya binanın tamamı yana yatarak ya da kısmen sıvılaşan yere batarak eğik vaziyette göçtüğü de görülmüştür. Bu sarsıntılar sonucunda, betonarme binalar üzere tüm yapıların yönetmeliklere uygun olarak yer kapasiteleri yüksek olan bölgelerde projelerine azami ölçüde uygun olarak inşa edilen hastaneler ile birtakım kamu binaları, böylesine şiddetli sarsıntılar sonucunda binalarda oluşabilecek yapısal hasarların çok sonlu ölçülerde kalabileceğini bir kere daha göstermiştir. İlgili hasarların kıymetli bir kısmının, taşıyıcı sistem elemanlarıyla dolgu duvar olarak kullanılan bims beton blok tuğlalar ortasındaki kontağın zelzele sırasında deformasyona müsaade vermeyecek biçimde inşa edilmiş olması nedeniyle meydana geldiği kanaatine varılmıştır.